Cliff Richard: ανανεωμένες ερωτήσεις σχετικά με τα μέσα ενημέρωσης και την αστυνομία
Γιατί η αστυνομία δεν προειδοποίησε τον τραγουδιστή για την επιδρομή τους - και γιατί το BBC θεώρησε δικαιολογημένο να τον φέρει σε δύσκολη θέση;
Gavan/Getty Images
Το 1962 ένας φρέσκος Cliff Richard τραγούδησε τον δρόμο του στην καρδιά του έθνους με το τραγούδι Summer Holiday. Θα υπήρχε, φώναξε, «διασκέδαση και γέλιο… όχι πια ανησυχίες για μένα ή για σένα».
Πενήντα δύο χρόνια αργότερα, οι τρέχουσες καλοκαιρινές του διακοπές καταρρίφθηκαν από μια ιστορική καταγγελία για σεξουαλική επίθεση σε ένα ανήλικο αγόρι. Ο ίδιος αρνείται κατηγορηματικά οποιαδήποτε αδικοπραγία και, αν κρίνουμε από τις περισσότερες αντιδράσεις, υπάρχει μεγάλη συμπάθεια για την κατάστασή του. Αλλά, ακόμα κι αν η κατηγορία εξαφανιστεί αύριο, οι συνέπειές της θα κρέμονται στην υπόλοιπη μέχρι τώρα χρυσή ζωή του Ρίτσαρντ.
Ξυπνάμε τακτικά με νέα για νέες συλλήψεις ή περαιτέρω καταδίκες διασημοτήτων που κατηγορούνται για σεξουαλικά εγκλήματα στο μακρινό παρελθόν. Αλλά, για τους περισσότερους, αυτό ήρθε σαν ένα μπουλόνι από το μπλε: πολλοί πίστευαν ότι από τη στιγμή που η υπόθεση Savile είχε τραβήξει τόση προσοχή –τηλεοπτικά ντοκιμαντέρ, άρθρα, ακόμη και βιβλία– θα είχε προ πολλού εμφανιστεί όποιος είχε να κάνει μια κατηγορία.
Η κατηγορία εναντίον του Ρίτσαρντ λέγεται ότι είχε διατυπωθεί στο Σέφιλντ πριν από 14 μήνες, πολύ καιρό για να περιμένει η αστυνομία πριν αναλάβει δράση.
Η αποκάλυψη μιας αστυνομικής έρευνας ήταν χαμός και εγείρει νέες ανησυχίες για τις σχέσεις μεταξύ των μέσων ενημέρωσης και της αστυνομίας.
Ο Σερ Κλιφ έκανε διακοπές στην Πορτογαλία, ενώ η αστυνομία διέλυσε τα αγγλικά του στο σπίτι και έμαθε για την επιδρομή μόνο αφού το BBC μετέδωσε τη σέσουλα του. Πώς γίνεται το BBC να περίμενε στο ρετιρέ του τραγουδιστή στην ύπαιθρο του Μπέρκσαϊρ όταν οι αστυνομικοί με πολιτικά ρούχα μπήκαν σε μια συνοδεία αυτοκινήτων χωρίς σήμα;
Ο Dominic Grieve, γενικός εισαγγελέας μέχρι τον πρόσφατο ανασχηματισμό του υπουργικού συμβουλίου, προτείνει στους αστυνομικούς να δώσουν εξηγήσεις: χαρακτήρισε την έρευνα της αστυνομίας στο Νότιο Γιορκσάιρ «περίεργη» και «πολύ αμφισβητήσιμη». Τα συνεργεία κάμερας με την υποστήριξη ενός ελικοπτέρου δεν περιπλανιούνται στη χώρα με την ευκαιρία να σκοντάψουν σε μια τέτοια ιστορία.
Ο Μάικλ Πάρκινσον, ο κάποτε παρουσιαστής της εκπομπής συνομιλίας, στάθηκε στο BBC, κατηγορώντας το ότι ηγήθηκε ενός κυνηγιού μαγισσών στα μέσα ενημέρωσης. «Όποιος δεν κατηγορείται δεν πρέπει να κατονομάζεται από την αστυνομία και δεν πρέπει να αναφέρεται στις εφημερίδες», είπε.
Προκαλώντας σύγχυση, η αστυνομία άλλαξε την ιστορία της: στην αρχή ευχαρίστησαν τα μέσα ενημέρωσης για τη δημοσιοποίηση της υπόθεσης και με τον τρόπο αυτό διέλυσαν νέους μάρτυρες, αν και δεν είπαν τι είδους περαιτέρω πληροφορίες αποκαλύφθηκαν.
Ωστόσο, στη συνέχεια είπαν ότι το BBC τους ανάγκασε (φαινομενικά απρόθυμα) να επιβεβαιώσουν το χρονοδιάγραμμα της έρευνας υποστηρίζοντας ότι γνώριζε ήδη την έρευνα και ότι θα μετέδιδε αυτό το γεγονός σε κάθε περίπτωση, θέτοντας έτσι σε κίνδυνο την επιχείρηση αναζήτησης.
Έτσι, η αστυνομία - προφανώς - επιβεβαίωσε την ώρα της επιδρομής με το BBC προκειμένου να αποφευχθεί μια δυνητικά επιζήμια προκαταρκτική αναφορά.
Ο ίδιος ο Ρίτσαρντ είπε ότι υπονοούμενα, για τα οποία γνώριζε, κυκλοφορούσαν στο διαδίκτυο για αρκετό καιρό. Είχε αποφασίσει να μην τους αξιοπρέπεια με ένα σχόλιο, που θα αναζωογονούσε τις φήμες με το οξυγόνο της δημοσιότητας.
Υπάρχουν κανόνες (που εφαρμόζονται σπάνια) σχετικά με το τι μπορεί να δημοσιευθεί σε περίπτωση αστυνομικής έρευνας, και αυτοί θα πρέπει να αποκλείουν την ονομασία ενός υπόπτου (γιατί αυτό έχει γίνει στην πραγματικότητα ο Σερ Κλιφ, στη δημοσιότητα) προτού βρεθεί κατηγορούμενος, δεν πειράζει πριν καν συλληφθεί.
Οι δημοσιογράφοι και οι ραδιοτηλεοπτικοί φορείς, γνωρίζοντας ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος που φαίνεται να αντιμετωπίζουν είναι ένα χτύπημα στον καρπό, τα τελευταία χρόνια έχουν οδηγήσει έναν προπονητή και άλογα σε αυτήν την απαγόρευση. Θυμηθείτε την περίπτωση του Christopher Jefferies, του δασκάλου που ονομάστηκε τον Δεκέμβριο του 2010 από ορισμένες εφημερίδες ως ο πιθανός δολοφόνος της 25χρονης αρχιτέκτονας τοπίου Jo Yeates.
Ο Τζέφρις ήταν ο αρχικός (αν και εντελώς αθώος) ύποπτος της αστυνομίας, προφανώς με το επιχείρημα ότι ήταν ο ιδιοκτήτης του θύματος και έμοιαζε –στα μάτια της αστυνομίας και των ταμπλόιντ– περίεργος, με φαινομενικά βαμμένα μαλλιά. Ο Jefferies μήνυσε με επιτυχία πολλά χαρτιά και έγινε υποστηρικτής του Hacked Off, της οργάνωσης που θέλει τον Τύπο να τεθεί υπό νομικό έλεγχο. Τα μέσα ενημέρωσης, εν συντομία, χαλάρωσαν τον ενθουσιασμό τους να πηδήξουν το όπλο.
Ίσως το BBC, που πιθανώς ακόμα έξυπνο από την αποτυχία του να μεταδώσει ένα πρόγραμμα Newnight που θα είχε αποκαλύψει τα πολυάριθμα εγκλήματα του Jimmy Savile (μια αποτυχία που, εν μέρει, οδήγησε στην απομάκρυνση του τότε γενικού διευθυντή), αποφάσισε να εκπληρώσει την ηλικία- Παλιά παροιμία των μέσων ενημέρωσης 'δημοσιεύστε και καταραστείτε'; Θα μπορούσε να αντέξει οικονομικά να αντιμετωπίσει περαιτέρω κατηγορίες ότι είναι μοχθηρό; Η σέσουλα είναι μια σέσουλα, και αυτές τις μέρες ανταγωνιστικής κάλυψης ειδήσεων όλο το εικοσιτετράωρο, πρέπει να ληφθούν άμεσες αποφάσεις ή να χαθεί το πλεονέκτημα.
Ωστόσο, θα μπορούσε να αναρωτηθεί εάν το BBC θα έπρεπε να ασκεί αυτό το είδος δημοσιογραφίας. Ως «κράτος» εγκεκριμένος ραδιοτηλεοπτικός φορέας, δεν θα έπρεπε να περιοριστεί στο ρεπορτάζ; Κάπως έτσι, από την περίεργη υπόθεση που τραυμάτισε τόσο το BBC πριν από μια δεκαετία, δεν έχει βρει την ισορροπία του. Επιστρέψτε την καθημερινή δουλειά, κάποιοι μπαίνουν στον πειρασμό να εκλιπαρούν.
Η αστυνομία του Νότιου Γιορκσάιρ αισθάνεται θλιμμένη –και έχει γράψει μια επιστολή για να το πει– που το BBC άργησε να αναγνωρίσει τη σειρά των γεγονότων και να παραδεχτεί ότι η δύναμη δεν ήταν η «πηγή» μιας διαρροής. Η επιστολή κατηγορεί το BBC για παράβαση των κατευθυντήριων γραμμών σύνταξης.
Όμως παραμένουν ερωτήματα: γιατί ο Cliff Richard –στο εξωτερικό και σε διακοπές– κατηγορήθηκε για αδίκημα που καταστρέφει τη φήμη, χωρίς καν να έχει προειδοποιηθεί από την αστυνομία ότι επρόκειτο να γίνει έφοδος στο σπίτι του; Γιατί το BBC θεώρησε σωστό να φέρνει σε δύσκολη θέση ένα δημόσιο πρόσωπο (εκείνο το σημείο που δεν γνώριζε τίποτα περισσότερο από φήμες στο Διαδίκτυο) με τέτοιο τρόπο που δραστηριοποιείται στη δημοσιότητα;
Μήπως άλλοι οργανισμοί μέσων ενημέρωσης, γνωρίζοντας ότι είχε απαγγελθεί κατηγορία εναντίον του τραγουδιστή, κράτησαν υπεύθυνα μέχρι να ανακριθεί τουλάχιστον ο Σερ Κλιφ από την αστυνομία; Αυτό, λαμβανομένων υπόψη των περιστρεφόμενων φημών στο διαδίκτυο, φαίνεται πιθανό. Το πιο σημαντικό – θα έπρεπε ποτέ να απαγγελθεί μια επίσημη κατηγορία εναντίον του – θα μπορούσε ο Cliff Richard να ελπίζει σε μια δίκαιη δίκη, αμόλυντη από εικασίες και κουτσομπολιά; Οι θαυμαστές του δεν φοβούνται.
